Suy thận – căn bệnh từng được coi là của người cao tuổi – hiện nay đang ngày càng xuất hiện ở người trẻ, đặc biệt là trong độ tuổi dưới 40. Thực trạng này đang gióng lên hồi chuông cảnh báo về lối sống hiện đại và sự chủ quan trong chăm sóc sức khỏe.
Theo thống kê trong những năm gần đây tại nhiều cơ sở y tế trên cả nước, tỷ lệ bệnh nhân suy thận ở độ tuổi từ 20–40 tuổi đang có xu hướng gia tăng rõ rệt. Đáng lo ngại hơn, phần lớn người bệnh chỉ phát hiện bệnh khi đã chuyển sang giai đoạn muộn – lúc chức năng thận suy giảm nghiêm trọng, buộc phải chạy thận nhân tạo hoặc tính đến phương án ghép thận.
Bác sĩ chuyên khoa tại Bệnh viện Đa khoa Cửa Đông nhận định: “Rất nhiều ca bệnh suy thận trẻ tuổi được chẩn đoán khi đã có biến chứng nặng, điều này khiến chi phí điều trị cao, chất lượng sống giảm và tiên lượng lâu dài gặp nhiều khó khăn.”
Vì sao người trẻ lại bị suy thận?
Các chuyên gia y tế chỉ ra một số nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng suy thận ở người trẻ, bao gồm:
- Chế độ ăn uống không lành mạnh: Ăn mặn, uống ít nước, tiêu thụ nhiều thực phẩm chế biến sẵn, nhiều dầu mỡ, chất bảo quản.
- Lạm dụng thuốc: Tự ý dùng thuốc giảm đau, thuốc kháng viêm hoặc các loại thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc, không có chỉ định từ bác sĩ.
- Thói quen sinh hoạt thiếu khoa học: Thức khuya kéo dài, thường xuyên căng thẳng, lười vận động.
Các bệnh lý nền không được kiểm soát tốt: Tăng huyết áp, đái tháo đường, lupus ban đỏ, viêm cầu thận mạn tính… đều có nguy cơ gây tổn thương thận nếu không được điều trị đúng cách.
Những dấu hiệu sớm thường bị bỏ qua
Suy thận giai đoạn đầu thường diễn tiến âm thầm và dễ bị nhầm lẫn với các triệu chứng thông thường khác. Một số biểu hiện cảnh báo bao gồm:
- Mệt mỏi kéo dài, ăn uống kém, buồn nôn
- Phù mặt, tay chân – đặc biệt vào buổi sáng sau ngủ dậy
- Tiểu nhiều lần hoặc rất ít, nước tiểu có bọt
- Huyết áp tăng không rõ nguyên nhân
- Ngứa da, hơi thở có mùi lạ
Bác sĩ khuyến cáo, suy thận hoàn toàn có thể được phòng ngừa hoặc điều trị hiệu quả nếu được phát hiện từ sớm. Mỗi người, đặc biệt là người trẻ tuổi, cần chủ động:
- Khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt là kiểm tra chức năng thận thông qua các xét nghiệm: creatinine máu, ure, tổng phân tích nước tiểu, protein niệu…
Uống đủ nước, giảm muối trong khẩu phần ăn, tăng cường rau xanh và thực phẩm tươi
- Không tự ý dùng thuốc nam, thuốc bắc, các sản phẩm không rõ thành phần hoặc theo truyền miệng
- Kiểm soát tốt các bệnh lý mạn tính nếu đang mắc: tiểu đường, tăng huyết áp, bệnh tự miễn…
Phát hiện sớm = Cơ hội điều trị sớm = Giảm nguy cơ chạy thận suốt đờ
