Hệ tiêu hoá được hình thành bởi một hệ thống ống rỗng gồm thực quản, dạ dày, ruột non, ruột già, đại tràng, trực tràng và hậu môn cùng một vài cơ quan đặc khác như tuỵ, gan, mật. Ung thư tiêu hoá thường diễn tiến âm thầm. Những dấu hiệu ban đầu rất mờ nhạt, dễ nhầm lẫn với các bệnh lý thường gặp. Chỉ khi người bệnh đau ở mức không chịu nổi kèm các dấu hiệu điển hình như: Chán ăn, rối loạn đại tiện, sút cân… mới thăm khám thì bệnh ở giai đoạn muộn.

Khám sức khoẻ tổng quát định kỳ, trong đó nội soi đường tiêu hoá ít nhất một lần/năm đối với người từ 40 tuổi trở lên, nhằm tầm soát và phát hiện sớm ung thư. Đối với ung thư tiêu hoá trên (thực quản, dạ dày), các dấu hiệu thường thấy như: Đầy hơi, khó tiêu, nuốt khó, đau bụng, nôn, nặng có thể nôn ra máu kèm sụt cân, thiếu máu và đại tiện ra phân đen.

Cần chuẩn bị gì khi nội soi dạ dày, đại tràng?

Trước khi nội soi dạ dày, bệnh nhân cần nhịn ăn ít nhất 6 giờ; Không uống các loại nước có màu như sữa, nước trái cây, cà phê, nước ngọt…

+ Nếu lựa chọn nội soi gây mê, người bệnh cần nhịn ăn tuyệt đối  6-8 tiếng, bao gồm cả nước lọc để tránh trào ngược vào phổi.

+ Đối với trường hợp muốn khám và nội soi vào buổi sáng. Người bệnh có thể ăn nhẹ, thức ăn dễ tiêu vào buổi tối ngày hôm trước, nhưng nhịn ăn tuyệt đối vào buổi sáng ngày đi khám.

+ Nếu nội soi vào buổi chiều, sáng cùng ngày người bệnh có thể ăn sáng bằng các món ăn dễ tiêu như cháo, phở, bánh mì…, nhịn ăn buổi trưa.

+ Ngày trước nội soi, người bệnh nên dùng thức ăn nhẹ, dễ tiêu; cần được nhân viên y tế hướng dẫn cách làm sạch đại tràng (bằng thuốc xổ).

+ Nếu hẹn soi vào buổi sáng, người bệnh có thể tới bệnh viện đăng ký và nhận thuốc xổ từ chiều ngày hôm trước. Tối trước ngày chỉ định nội soi, người bệnh có thể ăn các món ăn dễ tiêu, hạn chế chất xơ… Sáng sớm ngày nội soi ( 4-5h sáng), người bệnh bắt đầu uống thuốc theo như hướng dẫn. Khi đại tràng đã tương đối sạch phân (sau khoảng 3-4 giờ sau uống thuốc xổ), người bệnh sẽ thăm khám, đánh giá và nội soi theo chỉ định.

+ Nếu hẹn soi vào buổi chiều, người bệnh tới đăng ký khám và nhận thuốc xổ vào buổi sáng ngày nội soi. Người bệnh nhịn ăn sáng và ăn trưa, uống thuốc xổ theo hướng dẫn. Trường hợp đại tràng sạch trong buổi sáng, bác sĩ có thể nội soi ngay vào cuối giờ sáng.

Người bệnh nội soi dạ dày, đại tràng cần chú ý

– Phải có người nhà đi theo để đưa người bệnh về.

– Bệnh nhân hoặc người nhà bệnh nhân sẽ được giải thích kỹ về thủ thuật, tai biến thủ thuật và thuốc gây mê… Người bệnh hoặc người nhà phải kí cam đoan trước khi làm thủ thuật.

– Sau khi uống thuốc người bệnh sẽ đi vệ sinh nhiều lần.

– Khi uống thuốc, nếu cảm thấy đau bụng, chướng bụng, nên ngưng thuốc, tham khảo ý kiến bác sĩ.

Ung thư dạ dày và đại tràng có thể nâng tỷ lệ chữa khỏi cao nếu được phát hiện sớm. Khi có các triệu chứng như đau bụng, buồn nôn hoặc nôn ói sau khi ăn, sụt cân không rõ nguyên nhân, ợ hơi, ợ chua, chán ăn, đầy hơi, rối loạn đại tiện, ói ra máu, đi ngoài ra máu, đi ngoài phân đen nên chủ động thăm khám, nội soi tiêu hóa để phát hiện, điều trị kịp thời, nâng cao hiệu quả chữa trị cho người bệnh.